CZY GENY MAJĄ WPŁYW NA NASZE ŻYCIE ?

Testy genetyczne przyszłością spersonalizowanej opieki zdrowotnej?

Z chwilą ukończenia w 2003 roku Projektu Poznania Ludzkiego Genomu (ang. Human Genome Project), w którym zmapowano wszystkie spośród 25 000 ludzkich genów, nastąpił niespotykany wcześniej wzrost wiedzy na temat nutrigenomiki - relacji pomiędzy naszymi genami a środowiskiem. Badania nad genami przynoszą nie tylko możliwość tworzenia nowych leków, ale zwiększają również zrozumienie zależności zachodzących pomiędzy dietą a genami.

To nowoczesne podejście umożliwia stworzenie nowych strategii zapobiegania i leczenia schorzeń. Rola żywienia w procesie zapobiegania i leczenia chorób zyskuje coraz większe uznanie w środowisku medycznym. Pomimo nieustannie prowadzonych badań, dotychczas zgromadzona wiedza pozwala wskazać jak poszczególne geny przyczyniają się do zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób i, co ważniejsze, pozwala określi rolę, jaką nasze żywienie oraz styl życia pełnią w zapobieganiu tym procesom.

Czym są geny?

Geny są segmentami DNA zawierającymi instrukcje, których potrzebuje Twój organizm, aby wyprodukować tysiące białek potrzebnych do życia. Każdy gen składa się z tysięcy kombinacji “liter” (ang. bases), które tworzą Twój kod genetyczny. Kod podaje instrukcje dotyczące tworzenia białek wymaganych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania.

 

Czym są różnice genetyczne?

W naszym organizmie posiadamy dwie kopie każdego genu – po jednym z nich dziedziczymy od każdego z rodziców. Ludzkie DNA składa się z 3 miliardów podstawowych par nukleotydów. Ponad 99% z nich jest identyczna dla każdego z nas. Reszta zawiera małe zmiany znane jako SNP (polimorfizm pojedynczego nukleotydu). To właśnie one sprawiają, że różnimy się od siebie. Tak samo jak przestawienie pojedynczej litery w wyrazie może zmienić jego znacznie, zmiana liter w kodzie genetycznym może istotnie wpłynąć na funkcjonowanie naszych genów. Zazwyczaj same SNP nie powodują choroby. Mogą natomiast wpływa

na podatność na wystąpienie choroby i zmienia

wrażliwość na czynniki środowiskowe.

Wartość testów genetycznych

Badania genetyczne oceniają obecność wariantów genetycznych. SNP mogą mieć duży wpływ na funkcjonowanie genów, w których występują. To z kolei wywiera efekt na proces biologiczny, w którym poszczególne geny są aktywne, wpływając dalej na funkcje metaboliczne, które są kluczowe dla utrzymania organizmu w zdrowiu. Wiedza o występowaniu SNP u pacjenta niesie za sobą wiele zalet dla jego zdrowia. Pozwala ona lekarzowi wskaza

sposób odżywienia (nutrigenomika) i zarekomendować właściwy styl życia w celu poprawy jakości życia.